http://www.podkamien.pl/articles.php?article_id=376
http://www.podkamien.pl/articles.php?article_id=376
Momotoro Momotoro
548
BLOG

Róża Kolumba Białecka - Czcigodna Służebinca Boża

Momotoro Momotoro Religia Obserwuj temat Obserwuj notkę 4

O. Jacek Salij - "Varia"

Zacznijmy od wydarzenia, które stanowi wręcz nieprawdopodobny przejaw ducha profetycznego w Kościele. Oto w roku 1856 jakiś polski dominikanin poprosił generała Zakonu, który wtedy właśnie przyjechał do Galicji wizytować podległe sobie klasztory, o audiencję dla 18-letniej dziewczyny, marzącej o życiu zakonnym, zresztą od dzieciństwa chorej na gruźlicę. Ten zaraz podczas pierwszej rozmowy powiedział jej, że jego zdaniem Opatrzność wybrała ją na założycielkę nowego zgromadzenia Dominikanek. Dziesięć i pół lat później, 29 stycznia 1867 zgromadzenie było już zatwierdzone przez władzę kościelną!

Ową dziewczyną była Róża Białecka (1838-1887). Ojciec Wincenty Jandel, ów generał Zakonu, okazywał jej aż do swojej śmierci (1872) wiele życzliwości i udzielił niejednej dobrej rady. Nie był jednak w stanie spowodować tego, żeby dominikanki z Nancy, gdzie Kolumba odbyła nowicjat i została wprowadzona w dominikańską duchowość, przydzieliły młodej Założycielce chociaż jedną pomocnicę w realizowaniu tak trudnego zadania. A trzeba dodać, że nie znalazła ona również żadnego oparcia u polskich dominikanów (ściśle mówiąc, galicyjskich, bo tylko w zaborze austriackim zakony przetrwały). Zresztą nie są to jedyne fakty każące się domyślać, że założone przez Matkę Kolumbę Zgromadzenie Sióstr Świętego Dominika jest bardziej dziełem mocy Bożej, niż ludzkich wysiłków.

Poniższe teksty odsłaniają tylko niewiele z niezwykłej osobowości Matki Kolumby Białeckiej. Wybrane zostały z dwóch jej biografii, przede wszystkim z książki Brunona Mazura i Joachima Bara1 oraz z wydanej anonimowo w roku 1931 w Chicago broszury pt. Matka Marja Kolumba Białecka. Założycielka Polskich Sióstr Dominikanek Czynnych.
Pokonanie pierwszej przeszkody
Wzmagająca się u Róży tęsknota za życiem zakonnym spotkała się ze stanowczym sprzeciwem ojca, który mimo swojej szczerej pobożności nie chciał o tym nawet słyszeć. Nie wyobrażał sobie rozłąki z najbardziej kochanym dzieckiem, które swoją dobrocią i subtelnością najbardziej wiązało z sobą rodziców. Róża umiała w każdej sytuacji zachować spokój. Także i w tym wypadku wolę ojca przyjęła bez buntu, z wewnętrznym przekonaniem, że jeżeli Bóg chce ją dla siebie powołać, to znajdzie na to sposób.

W krótkim czasie gruźlica płuc wystąpiła u Róży w całej ostrości. Przywołani lekarze po zbadaniu chorej nie wróżyli jej więcej życia, jak najwyżej trzy miesiące. Równocześnie orzekli, że podawane chorej leki nie skutkują, ponieważ oprócz rozpoznanej choroby gnębi ją jakieś wewnętrzne cierpienie. Rodzice wiedzieli, co jest przyczyną tego cierpienia. Ojciec, chociaż bardzo przeżywał chorobę córki, nie miał jednak sił, aby oświadczyć Róży, że godzi się na jej wybór życia zakonnego. Jakiś ksiądz poradził mu, aby zgodził się na wstąpienie córki do klasztoru, by tam zmarła szczęśliwa. Ojciec jednak zrobił inaczej: zgodził się na to, że córka, skoro tylko wróci do zdrowia, będzie mogła wstąpić do zakonu.
Przełomowa rozmowa z Generałem Zakonu
Spowiednik Róży, Ojciec Donat Piątkowski, uzyskał dla niej audiencję u Generała Dominikanów, Ojca Wincentego Jandela, który przybył właśnie do Galicji na kanoniczną wizytację podległych sobie klasztorów. Ojciec Generał - rozmowa miała miejsce w Podkamieniu, 2 lipca 1856 - proroczo dostrzegł w tej młodej dziewczynie przyszłą odnowicielkę Sióstr świętego Dominika w Polsce. Wprawdzie w charakterze Róży były bardzo widoczne dążenia mistyczne i tęsknota za kontemplacją, ale z drugiej strony istniało w niej także żywe pragnienie służenia innym, co można było połączyć w pewną całość w ramach regularnej wspólnoty zakonnej.

Rozmowa z Ojcem Jandelem pozostała w jej pamięci na całe życie. Z kolei Ojciec Generał tak oto scharakteryzował tę Dziewczynę: "Serce czyste i wrażliwe na sprawy Boże, duch zdecydowany, a pełen skromności, płomień gorliwości o tyle silniejszy i trwalszy, o ile bardziej hamowany i opanowany". Ten zespół cech w jego ocenie predysponował ją na założycielkę Sióstr Regularnych Trzeciego Zakonu św. Dominika w Polsce. Generałowi ogromnie zależało na realizacji tych planów, które miały być początkiem odrodzenia dominikanów w Polsce i dlatego zanim opuścił Galicję, jeszcze dwukrotnie rozmawiał z Różą.
Zrealizowanie marzenia
Zgodnie z powziętym pod wpływem Ojca Jandela postanowieniem, w maju 1857 Róża wyjechała w towarzystwie swej ciotki hr. Prebendowskiej do Francji, ażeby wstąpić do klasztoru Dominikanek w Nancy. Dotarła do tego klasztoru 11 czerwca, w samo święto Bożego Ciała. Przełożona i cała wspólnota serdecznie przyjęły kandydatkę z dalekiej Polski. Od pierwszego spotkania Róża wywarła głębokie wrażenie na przełożonej swoją prostotą i ogromną wrażliwością na sprawy Boże. W jednym ze swoich listów tak o niej napisała: "Mam tutaj uroczą małą siostrę, której nie znasz. Nasza młoda Polka jest przemiłym anielskim dzieckiem".

Rozdzielając klasztorne obowiązki, przełożona wzięła pod uwagę słabe zdrowie Kandydatki i zleciła jej pomoc w pracach zakrystyjnych. Obowiązki te dały Siostrze Kolumbie - bo takie imię otrzymała w zakonie - dodatkową możliwość przebywania w pobliżu Najświętszego Sakramentu, co było dla niej źródłem wielkiej radości. Od pierwszej chwili swego pobytu w klasztorze Kolumba starała się wszystko traktować poważnie, przekonana, że wszystko, co wykonuje z nadprzyrodzoną intencją, przemienia się w dowód jej miłości. Bóg przeobrażał ją skutecznie swoją łaską.
Jak została wyleczona z nostalgii?
Mimo wielkiej serdeczności, jaką była otoczona w klasztorze w Nancy, tęskniła za ojczyzną, polską mową i swoimi bliskimi. Czasem chęć usłyszenia choć jednego polskiego słowa przypominała jej fizyczny głód. Marzyły jej się ojczyste krajobrazy, a kiedy otrzymywała list od rodziny, z bijącym sercem uciekała za ołtarz w kaplicy i tam go najczęściej ze łzami w oczach czytała. Mistrzyni nowicjatu zwróciła uwagę na tę nostalgię i postanowiła z niej Kolumbę szybko wyleczyć. Pewnego razu, kiedy ponownie mocowała się z tęsknotą, oświadczyła jej: "Moje dziecko, nie masz powołania, możesz wrócić do swego kraju i rodziny, ty nie będziesz zakonnicą". Przeraziły ją te słowa i tęsknoty bezpowrotnie minęły.
Pierwsza fundacja
Do Polski wróciła w czerwcu 1859. Jej plany organizacji na ziemiach polskich nowej społeczności zakonnej, która będzie się oddawała szerokiemu apostolstwu wśród opuszczonej ludności wiejskiej, nie znalazły zrozumienia ani u galicyjskich dominikanów, ani wśród duchowieństwa parafialnego. Dopiero w kwietniu 1860 zainteresowała zamierzonym dziełem księdza Juliana Leszczyńskiego, kapłana diecezji przemyskiej, który właśnie został mianowany proboszczem w Wielowsi koło Tarnobrzegu. Należał on do nielicznych duchownych, którzy widzieli potrzebę sióstr o takiej specyfice w swojej pracy parafialnej. Był postacią nieprzeciętną: były poseł na sejm wiedeński, człowiek o szerokich zainteresowaniach intelektualnych, znający kilka języków, uwrażliwiony na problemy całego Kościoła, szczery patriota. Zrządzeniem Opatrzności Bożej miał się stać duchowym kierownikiem i przełożonym młodego Zgromadzenia w pierwszym i najtrudniejszym okresie jego powstawania.

Warunki w Wielowsi nie wyglądały zachęcająco, wszystko było w sferze projektów. Właśnie wtedy zaproponowano Siostrze Kolumbie fundację w Warężu koło Bełżca. Kolumba była świadoma walorów Waręża i niedostatków Wielowsi, a jednak zdecydowała się organizować pierwszy swój klasztor w bagnistej, zapadłej nadwiślańskiej wsi. Mimo młodego wieku i braku doświadczenia trafnie wyczuła, że aby pracować dla ludu, trzeba żyć z ludem w jego biedzie i dzielić jego ciężki los. Chrystus, któremu chciała pokornie służyć, przyszedł do chorych, biednych i źle się mających.
Posługi samarytańskie
Bardzo wrażliwa na ludzkie nieszczęścia, Matka Kolumba przejmowała się chorobami, jakie dziesiątkowały polską wieś, i starała się uwrażliwić na to swoje córki. "Śpieszyła z pomocą wszystkim chorym - wspominała Gertruda Niedziela, mieszkanka Wielowsi - a gdy już sama nie mogła, zlecała ten obowiązek swoim siostrom, by pilnowały chorych i konających. Za ofiarną pracę, za serdeczne traktowanie wszystkich, a w szczególności cierpiących i nieszczęśliwych, powszechnie ją nazywano aniołem".

Po wybuchu powstania styczniowego, już w lutym 1863 zorganizowała w Wielowsi szpital dla rannych powstańców. Podobny szpital przy udziale rodziny Tarnowskich powstał w Dzikowie, gdzie Kolumba osobiście pielęgnowała rannych. Jej listy pisane w tym czasie pełne są smutku i bólu, ale równocześnie przepojone wiarą w lepszą przyszłość ojczyzny.

W roku 1872 przyszło nowe ciężkie doświadczenie. W Wielowsi i okolicznych wsiach wybuchła epidemia cholery. Zaraza zbierała swoje tragiczne żniwo. Siostry, wzorem swojej Matki, bez lęku o własne życie dniem i nocą pielęgnowały chorych wszędzie, gdzie ich oczekiwano, i grzebały, najczęściej własnymi rękami, zmarłych, których z obawy przed zarażeniem wszyscy unikali. Sieroty i wdowy po zmarłych szukały w swoim nieszczęściu pomocy w klasztorze. Były dnie, że cały dziedziniec był wypełniony biednymi ludźmi.
Znienawidzona bez przyczyny
Wiara jej doszła do heroizmu, gdy w miarę upływu lat współpraca z proboszczem w Wielowsi układała się coraz gorzej. Proboszcz coraz więcej wtrącał się w życie wspólnoty zakonnej. Nie rozumiał częstej Komunii Świętej. Był rygorystyczny w dotychczasowych bezdusznych przepisach i ostry w stawianych wymaganiach. Zadawał siostrom ciężkie pokuty za najdrobniejsze wykroczenia, najczęściej ostry post. Przy słabym odżywianiu, ciężkiej pracy i trapiących siostry chorobach płucnych było to nieludzkie. Spowiedź u niego większość jego zakonnych penitentek napawała lękiem. Matka była tym szczerze zmartwiona. Ogromny autorytet, którym się cieszyła wśród sióstr, zaczął ks. Leszczyńskiego denerwować. Matka Kolumba nie mogła u niego niczego załatwić. Na sam widok Matki wpadał w furię i jest całkiem prawdopodobne, że w tym stanie mógł nawet posuwać się do fizycznego znieważania. Skołatana do granic ludzkiej wytrzymałości, bez duchowego kierownictwa, całymi miesiącami pozbawiana przez chorego człowieka Eucharystii, jej największej radości, przeżywała najcięższe dni swojego życia.
Maryjna kołysanka dla umierającej
Przeczuwając bliski swój koniec, Matka kazała przyśpieszyć o kilka godzin wieczorne modlitwy. Po pacierzach, Siostra Benwenuta głośno odmówiła pieśń do świętego Józefa: Szczęśliwy kto sobie Patrona. Matka Kolumba poprosiła, ażeby pieśń tę jeszcze raz powtórzono. Wtedy złożywszy ręce, wzniosła swe oczy ku niebu i była jakby w zachwycie - najmniejszym ruchem nie okazywała życia. Trwało to dość długo. Potem, jakby przebudzona, kazała pogasić świece na ołtarzyku i prosiła o proboszcza, którym był wtedy ks. Władysław Ciechanowicz. Powiedziała mu, że "bardzo pragnie mieć przy sobie kapłana w godzinę śmierci", a on ją zapewnił, że Pan Bóg tej łaski jej nie odmówi.

Krótko po ósmej wieczorem Matka Kolumba zacisnęła ręce i głęboko westchnęła, a czując, że zbliża się ostatnia godzina, zawołała: "Siostry, Salve!", chcąc tą kołysanką dominikańską być uśpioną na drogę wieczności. Zwołano wszystkie siostry i nowicjuszki, które po odśpiewaniu Salve Regina klęczały wokół łoża umierającej Matki i we łzach zasyłały przed tron Boga modlitwy za nią. Przyszedł znowu Ksiądz Proboszcz, który udzielił ostatniej absolucji i odmówił modlitwy za konających. Matka, choć zupełnie przytomna, już nie słowami, ale spojrzeniem pełnym wdzięczności dziękowała mu za tę pociechę.

Potem spojrzawszy na siostry, a zdawało się, że na każdej z osobna wzrok jej spoczął, powoli, przymykając oczy, zaczęła usypiać snem błogosławionych, ale tak cicho, tak spokojnie, że oddechu było trudno dostrzec, tylko głowa podtrzymywana przez Siostrę Marię Magdalenę coraz niżej opadała... Około godziny wpół do dziesiątej wieczorem, 18 marca 1887 roku, przeżywszy lat 49, Matka Kolumba oddała piękną swą duszę w ręce Boga.
"Jako ostatnia pokuta należy mi się zapomnienie"
Życzyła sobie, aby na jej pogrzebie nie wygłaszano przemówień, a później żeby o niej nie pisano. "Jako ostatnia pokuta - powiedziała - należy mi się zapomnienie". Matka mówiła to w prostocie i szczerości swojego serca. Siostry, kochając ją i chcąc być jej wierne, otoczyły na wiele lat tajemnicą życie i śmierć swojej Założycielki, zapominając, że życzenie Matki było życzeniem świętej, która w obliczu wieczności do ludzkiego bełkotu nie przywiązywała już żadnego znaczenia.

PRZYPISY:

    [«]  Bruno Mazur OP i Joachim Bar OFMConv., Wierna utajonej Miłości. Kolumba Róża Białecka, Kraków 1989 Wydawnictwo OO. Karmelitów Bosych, ss.189.

za: http://www.nonpossumus.pl/biblioteka/jacek_salij/varia/02.php

Momotoro
O mnie Momotoro

Najcześciej mówią mi Wodek. Nie jest to błąd, że nie napisałem "ł". Trudno inaczej zdrobnić imię Wodzisław:). Urodziłem się kilka dni przed zakończeniem stanu wojennego. Z lat 80' nic szczególnego nie pamiętam, a z 90' szkołę podstawową i kawałek technikum. Dojrzewanie i studia to już poprzednia dekada. Po 10 kwietnia 2010 roku zmieniło się bardzo wiele nie tylko do okoła mnie, ale także i we mnie.

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Społeczeństwo